Πριν από μια ενημέρωση γονέων και κηδεμόνων νομίζω το περίεργο θα ήταν να μην ανησυχείς μήπως ο δάσκαλος/η δασκάλα σού μεταφέρει κάποιον προβληματισμό, είτε για τις σχολικές επιδόσεις είτε για τη συνολική συμπεριφορά του παιδιού. Αλλά, μέχρι να διασχίσεις το κατώφλι της αίθουσας, ελπίζεις πως όλοι οι φόβοι σου θα διαψευστούν και ότι θα σε διαβεβαιώσει, με ένα πλατύ χαμόγελο, ότι «όλα πηγαίνουν καλά».
Φυσικά, αυτή δεν ήταν η περίπτωση μιας ενημέρωσης γονέων της πρώτης δημοτικού που δεν εξελίχθηκε καθόλου όπως φανταζόμουν. Όχι ότι φανταζόμουν πως θα εξελισσόταν τέλεια αλλά, για να είμαι ειλικρινής, περίμενα να ακούσω κάτι διαφορετικό, του τύπου «ο γιος σας δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί στο μάθημα» ή «ανταλλάσσει συνέχεια “ραβασάκια” με τους συμμαθητές του».
Αυτό που δεν περίμενα να ακούσω είναι ότι «το παιδί σας έχει υπερβολικό άγχος». Γιατί είναι ένα από εκείνα τα παιδιά που το παίζουν κουλ ή, για να το θέσουμε λίγο πιο επιστημονικά, που τείνουν να κρύβουν τα συναισθήματά τους. «Όποτε περιγράφω μια άσκηση στην τάξη, ο γιος σας πελαγώνει, μπερδεύεται, ψάχνει ανήσυχος να βρει το τετράδιό του να τη σημειώσει και πολλές φορές δεν προλαβαίνει να το κάνει ή δεν τη σημειώνει σωστά. Επίσης, ενώ καταλαβαίνω ότι έχει δυνατότητες, όταν τον ρωτάω κάτι, αποφεύγει να απαντήσει, γιατί νομίζει ότι θα κάνει λάθος. Μου φαίνεται ότι έχει υπερβολικό άγχος».
Αν το δεις από άποψη οικογενειακού ιστορικού, δεν θα έπρεπε να πέσω κι από τα σύννεφα με αυτή τη δήλωση. Το άγχος είναι το μεσαίο μου όνομα, όπως λένε και στο χωριό μου. Καλό θα ήταν λοιπόν να είμαι προετοιμασμένη για το ενδεχόμενο να το μεταφέρω και στον γιο μου, είτε μέσα από κάποια κληρονομική προδιάθεση, είτε μέσα από συμπεριφορές μου, είτε από έναν συνδυασμό τους.
Μετά από εκείνη την ενημέρωση γονέων, στην αρχή ένιωσα κι εγώ μπερδεμένη σαν τον γιο μου που προσπαθεί να επεξεργαστεί στο μυαλό του και να καταγράψει μια νέα πληροφορία. Δεν ήξερα από πού να ξεκινήσω, πώς να τον βοηθήσω. Μόνο όταν έκλεισα ραντεβού σε ειδικούς που μου σύστησαν άλλοι γονείς άρχισε να ξετυλίγεται το κουβάρι.
Τα συμπεράσματα στα οποία καταλήξαμε, μετά από μια μίνι περιοδεία σε ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς; Αρχικά, δεν είχαμε δώσει αρκετή σημασία στον διαταραγμένο ύπνο του, που κάποιες μέρες στο σχολείο ενισχύει τη νευρικότητα και δυσκολεύει τη συγκέντρωσή του. Επίσης, εντοπίσαμε διάσπαρτες μαθησιακές δυσκολίες –που σίγουρα συνδέονται και με τα δύο χρόνια τηλεκπαίδευσης– οι οποίες έκαναν τη σχολική καθημερινότητά του, ειδικά στην πρώτη δημοτικού, να μοιάζει βουνό, με αποτέλεσμα ακόμα και απλές οδηγίες από τη δασκάλα να ακούγονται στα αυτιά του σαν μια νέα θεωρία πυρηνικής φυσικής.
Τι άλλαξε στη ζωή μας από τότε; Δεχτήκαμε τη συστηματική υποστήριξη και αξιολόγηση από επαγγελματίες και, περίπου έναν χρόνο αργότερα, οι σχολικές ενημερώσεις συνοδεύονται από μεγαλύτερη αισιοδοξία και λιγότερους προβληματισμούς. Σίγουρα έχουμε κάνει βήματα προόδου – και το πρώτο ήταν να αποδεχτούμε το πρόβλημα.
Κι αυτό είναι κάτι που δείχνει πόσο έχουμε εξελιχθεί από την εποχή που ήμουν εγώ παιδί: το άγχος, ή οτιδήποτε άλλο μας δυσκολεύει και μας ταλαιπωρεί, δεν αποτελεί πλέον ταμπού αλλά συζητιέται ανοιχτά, αντιμετωπίζεται με επιστημονικό τρόπο και παύει να στέκεται εμπόδιο στις επιθυμίες και τα όνειρα του καθενός μας. Και όσο πιο νωρίς αντιμετωπιστεί, τόσο το καλύτερο.