10 λάθη που έχουμε κάνει όλοι οι γονείς στο μεγάλωμα των παιδιών μας (και πώς θα σταματήσουμε να τα κάνουμε)

Γεωργία Καρκάνη
Wed, 28/02/2024 - 15:50

Από τη στιγμή που κρατάμε στα χέρια μας το θετικό τεστ εγκυμοσύνης αρχίζουμε να ξεκοκαλίζουμε όποιο άρθρο, όποιο βιβλίο πέφτει στα χέρια μας για τη μητρότητα και την ανατροφή των παιδιών με αποτέλεσμα, μέχρι τη στιγμή του τοκετού, να αισθανόμαστε, κατά κάποιον τρόπο, ειδικοί.

Όμως τα επιστημονικά δεδομένα αλλάζουν διαρκώς, το ίδιο και η συμπεριφορά και οι ανάγκες των παιδιών καθώς μεγαλώνουν, επιφυλάσσοντας ανατροπές ακόμα και για τους επαγγελματίες, πόσο μάλλον για τους υπόλοιπους. Τα λάθη είναι επομένως αναπόφευκτο να γίνουν, ακόμα και από τους πιο ενημερωμένους γονείς, συχνά χωρίς να τα συνειδητοποιούμε. Αυτά είναι μερικά από τα πιο συνηθισμένα, τα οποία μπορούμε τουλάχιστον να αναγνωρίσουμε και να αποφύγουμε – για τα υπόλοιπα, ας δείξουμε επιείκεια στον εαυτό μας:

Φωτογραφία από StockSnap (Pixabay)

Λάθος Νο1: Όταν το παιδί θυμώνει μαζί μας, αισθανόμαστε ότι έχουμε κάνει κάτι λάθος. Η Lori Freson, θεραπεύτρια οικογένειας, μας υπενθυμίζει ότι έχουμε τον ρόλο του γονέα, όχι του φίλου του παιδιού μας κι αυτό συνεπάγεται ότι, κάποιες φορές, θα γίνουμε «οι κακοί της υπόθεσης», προκαλώντας το θυμό του. Η εναλλακτική θα ήταν να μεγαλώσουμε ένα παιδί που δεν μαθαίνει να αντιμετωπίζει τις δυσκολίες, τις απορρίψεις και τις αποτυχίες της ζωής.

Λάθος Νο2: Ξεσπάμε πάνω του με θυμό. Σε όλους μας έχει τύχει να βγούμε εκτός εαυτού, όμως ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές είναι σημαντικό να αποφύγουμε να μιλήσουμε προσβλητικά ή να χτυπήσουμε το παιδί, δεδομένου ότι είμαστε το πιο δυνατό πρότυπό του. Αν δεν μπορούμε να ελέγξουμε τα νεύρα μας, ας απομακρυνθούμε και ας επιστρέψουμε λίγο αργότερα, να του εξηγήσουμε πιο ψύχραιμα τι θεωρούμε ότι έκανε λάθος.

Λάθος Νο3: Κολλάμε σε μια «άσχημη συμπεριφορά» του εφήβου μας. Οι «ανεπιθύμητες συμπεριφορές» και οι συναισθηματικές μεταπτώσεις είναι αναμενόμενες. Ο ψυχολόγος Seth Meyers μάς προτρέπει λοιπόν να υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας ότι «το έφηβο παιδί μας σύντομα θα φύγει από το σπίτι και θα μπορεί να επιλέξει πόσο στενή θα είναι η σχέση που θα διατηρήσει μαζί μας για το υπόλοιπο της ζωής μας. Όσο πιο δημοκρατική σχέση καλλιεργούμε μαζί του τώρα, τόσο πιο πιθανό είναι να συνεχίσει να μας εκτιμάει τα επόμενα χρόνια».

Φωτογραφία από cottonbro (Pexels)

Λάθος Νο4: Του ζητάμε ξανά και ξανά να κάνει το ίδιο πράγμα. Ο θεραπευτής οικογένειας David Johnson εξηγεί ότι αυτό είναι λάθος γιατί έτσι ουσιαστικά εκπαιδεύουμε το παιδί μας «να μας αγνοεί».

Λάθος Νο5: Χρησιμοποιούμε την τιμωρία εκεί που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις φυσικές συνέπειες. Σε πολλές περιπτώσεις μπορούμε να το αφήσουμε να υποστεί τις συνέπειες των πράξεών του, μαθαίνοντας από τα λάθη του. Για παράδειγμα, αν αρνείται να φορέσει το μπουφάν του, ας το αφήσουμε να κρυώνει. Αν αρνείται να τακτοποιήσει το δωμάτιό του, ας το αφήσουμε να χάσει το αγαπημένο του παιχνίδι.

Λάθος Νο6: Χρησιμοποιούμε την τιμωρία αντί να λύσουμε μαζί ένα πρόβλημα. Η τιμωρία δεν βοηθάει τα παιδιά να αναπτύξουν ενσυναίσθηση και υπευθυνότητα. Όπως επισημαίνει η εκπαιδεύτρια γονέων Bonnie Harris, πρέπει να αντικατασταθεί, όπου το επιτρέπουν οι συνθήκες, από την από κοινού επίλυση προβλημάτων. Για παράδειγμα, αντί να τιμωρήσουμε ένα παιδί που επιμένει να του αγοράσουμε ένα παιχνίδι, μπορούμε να του ζητήσουμε να μας προτείνει τι θα μπορούσαμε να κόψουμε από τα υπόλοιπα έξοδά του για να εξοικονομήσουμε αρκετά χρήματα για το παιχνίδι.

Φωτογραφία από peoplecreations (Freepik)

Λάθος Νο7: Χρησιμοποιούμε την τιμωρία για να διδάξουμε κάτι στο παιδί. Ο parenting coach Tom Limbert συμβουλεύει να την αντικαταστήσουμε με την πειθαρχία, εξηγώντας στο παιδί τα όρια που δεν πρέπει να ξεπεράσει και τα οφέλη που θα έχει αν ελέγξει τη συμπεριφορά του.

Λάθος Νο8: Δεν το επαινούμε όταν κάνει «το σωστό». Η επιθυμητή συμπεριφορά δεν είναι αυτονόητη και όταν συμβαίνει είναι καλό να επιβραβεύεται με ένα λεκτικό έπαινο, που δίνει χαρά, αυτοπεποίθηση και ένα επιπλέον κίνητρο να την επαναλάβει. Προσοχή: Προσπαθούμε να κρατήσουμε μια ισορροπία με τους επαίνους, για να μη γίνουν αυτοσκοπός.

Photo: Vidal Balielo Jr. @ Pexels 

Λάθος Νο9: Δεν είμαστε συνεπείς στους κανόνες και τα όρια που θέτουμε. «Η ασυνέπεια στην πειθαρχία ενθαρρύνει αρνητικές συμπεριφορές, στις οποίες μπορεί να επιμείνει το παιδί, με την ελπίδα ότι την επόμενη φορά δεν θα βρει τον μπελά του» όπως εξηγεί η ψυχολόγος Susan Bartell.

Λάθος Νο10: Δεν ακούμε τα μηνύματα πίσω από μια «άσχημη συμπεριφορά» του παιδιού. «Μπορεί να υπάρχει κάτι που θέλει ή που έχει ανάγκη και να μην ξέρει πώς αλλιώς να το αποκτήσει» εξηγεί η αναπτυξιακή ψυχολόγος Nancy Buck και προσθέτει: «Δυστυχώς ένας γονιός προσπαθεί συνήθως να αντιμετωπίσει την ίδια τη συμπεριφορά και όχι το πρόβλημα του παιδιού πίσω από αυτήν».

Inspiration: verywellfamily.com