Ας το παραδεχτούμε, τις περισσότερες φορές αν όχι πάντα, οι οικογενειακές έξοδοι σε εστιατόρια, καφέ, παιδότοπους και άλλους δημόσιους χώρους, εξελίσσεται σε πραγματικά απαιτητικό challenge για όλους τους γονείς, που μοιραζόμαστε την ίδια αγωνία που ακούει στο όνομα tantrum. Και φυσικά τρέμουμε τη στιγμή που τα παιδιά θα αρχίσουν να κουράζονται, να κάνουν φασαρία, να ζητάνε παράλογα πράγματα, να κλαίνε δίχως σταματημό και να φεύγουμε άρον άρον -και αφού μας έχουν κάνει οικογενειακώς παρατήρηση…
Γιατί ποιος από μας δεν έχει βρεθεί στην τουλάχιστον αμήχανη θέση να προσπαθεί να βοηθήσει το παιδί του να διαχειριστεί τον θυμό του, ή ακόμα και τον ενθουσιασμό του, σε οποιονδήποτε δημόσιο χώρο (από ένα καθωσπρέπει εστιατόριο μέχρι το σουπερμάρκετ της γειτονιάς) και όλο αυτό υπό τα αδιάκριτα και πολλές φορές επικριτικά βλέμματα των υπόλοιπων συνδαιτυμόνων;
Τι μπορούμε να κάνουμε λοιπόν προκειμένου να ελέγξουμε τη συμπεριφορά ενός παιδιού σε δημόσιο χώρο, σε κάθε ηλικία;
- Επειδή η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία, κάνουμε προηγουμένως μια συζήτηση μαζί του. Αν κάποιες ανεπιθύμητες συμπεριφορές έχουν επαναληφθεί στο παρελθόν, του εξηγούμε εκ των προτέρων ότι αν, για παράδειγμα, σηκώνεται συνέχεια από το κάθισμά του στο θέατρο, θα αναγκαστούμε να φύγουμε πριν από το τέλος της παράστασης για να μην ενοχλούμε τους άλλους θεατές (το παρουσιάζουμε ως συνέπεια της πράξης του, όχι ως τιμωρία). Επίσης συζητάμε μαζί του τους κανόνες καλής συμπεριφοράς, από πολύ μικρή ηλικία – ιδανικά, με τη βοήθεια βιβλίων και παιχνίδια ρόλων.
- Παίρνουμε μαζί μας είδη «πρώτης ανάγκης». Παιχνίδια, βιβλία και είδη χειροτεχνίας που πιστεύουμε, ή ακόμα καλύτερα που ξέρουμε, ότι θα το κρατήσουν απασχολημένο, για παράδειγμα, σε ένα ταξίδι ή στην αναμονή για τον γιατρό. Δεν θα ξεχάσω ποτέ ένα παιχνίδι (ουσιαστικά, μια απλή κουδουνίστρα) που μας έσωσε σε πολλές τέτοιες περιστάσεις όταν ο γιος μου ήταν μωρό. Θέλω να βρω τον κατασκευαστή και να του εκφράσω την απεριόριστη ευγνωμοσύνη μου.
- Διαμορφώνουμε το πρόγραμμά μας ανάλογα και με τις ανάγκες του παιδιού. Επιλέγουμε ένα kid friendly εστιατόριο, καφέ ή μουσείο αν έχουμε αυτή τη δυνατότητα, για παράδειγμα με γωνιά παιδότοπου ή διαδραστικά παιχνίδια. Και κανονίζουμε εξόδους που περιλαμβάνουν και το παιδί όσο το δυνατόν πιο νωρίς μέσα στην ημέρα– η κούραση είναι βασικός παράγοντας των ξεσπασμάτων, όχι μόνο στη νηπιακή ηλικία αλλά και για μεγαλύτερα παιδιά.
- Αφιερώνουμε χρόνο στο παιδί μας όσο είμαστε έξω: Κάποια από αυτά τα ξεσπάσματα είναι κραυγές προσοχής, με τις οποίες θέλει να μας πει, ακόμα και αν δεν έχει βρει ακόμα τις κατάλληλες λέξεις: «Μη μιλάς μόνο με τις φίλες σου!», «Πεινάω!». Γι’ αυτό, σερβίρουμε πρώτα στο δικό του πιάτο το φαγητό στο εστιατόριο ή το ακούμε με ενδιαφέρον όποτε έχει κάτι να μας πει – αρκεί να μη διακόπτει τις συζητήσεις μας με άλλους. Είναι σημαντικό επίσης να του δώσουμε την επιλογή, όπου αυτό είναι εφικτό, να διαλέξει το πιάτο που θα παραγγείλει ή την ταινία που θα δούμε παρέα στο σινεμά.
- Αναγνωρίζουμε τα συναισθήματα και τις ανάγκες του: Αυτή η συμβουλή έχει ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών. Δεν υποτιμάμε ποτέ την ανασφάλειά του στο αεροπλάνο ή σε ένα πολυπληθές εμπορικό κέντρο, αλλά το παίρνουμε αγκαλιά και κάνουμε υπομονή μέχρι να ηρεμήσει. Ή αν αισθάνεται κουρασμένο στο εστιατόριο, αν δεν μπορούμε για οποιονδήποτε λόγο να φύγουμε ακόμα, το αφήνουμε να κοιμηθεί στο καρότσι ή στον καναπέ. Γενικά, δίνουμε προτεραιότητα στις ανάγκες του και όχι στις δικές μας προσδοκίες: Αν βρίσκεται σε υπερένταση και δεν μπορεί να κοιμηθεί στο εστιατόριο, παίρνουμε το φαγητό σε πακέτο για το σπίτι. Ή αποχαιρετάμε νωρίτερα την παρέα με την οποία βγήκαμε για καφέ. Κι αυτό μας οδηγεί στην τελευταία συμβουλή…
- Όταν όλα τα άλλα αποτυγχάνουν, φεύγουμε: Αν το παιδικό ξέσπασμα συνεχίζεται, το πρώτο βήμα είναι να απομακρυνθούμε για λίγο από τον χώρο. Αν ούτε αυτό έχει αποτέλεσμα, δεν διστάζουμε να αποχωρήσουμε. Όσο κι αν νιώθουμε απογοητευμένοι εκείνη την ώρα, δεν ξεχνάμε ότι το όφελος είναι διπλό: αποθαρρύνουμε σε επόμενες εξόδους μια ανεπιθύμητη συμπεριφορά του παιδιού μας (εφόσον αυτή δεν πηγάζει από ανικανοποίητες ανάγκες του όπως η πείνα ή η νύστα) και δείχνουμε σεβασμό στους γύρω μας.
